Ünsüz Yumuşaması
Ünsüz yumuşaması, Türkçedeki süreksiz sert ünsüzlerle (ç, k, p, t) biten sözcükler, ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında, sözcüklerin sonundaki ç, k, p, t ünsüzleri yumuşayarak b, c, d, g, (ğ) ünsüzlerine dönüşmesiyle gerçekleşen ses olayıdır.ağaç-ı > ağacı
kap-ı > kabı
kitap-ı kitabı
yurt-u > yurdu
umut-u > umudu
bayrak-ı > bayrağı
yaprak-ı > yaprağı
sağlık-ı > sağlığı
Tek heceli sözcüklerde genellikle ünsüz yumuşaması görülmez:
kart > kartı
koç > koçum
Ancak bazı istisnalar mevcuttur:
blok > bloğu
kurt > kurdu
Yabancı dilden Türkçeye geçen sözcüklerde yumuşama olmaz.
bisiklet > bisikleti
kart > kartı
Özel isimlerde bu kural, yazı dilinde uygulanmaz.
Tokat'ı
Zonguldak'ı
İzmit'i
* Sert ünsüzle biten eklerden sonra ünlüyle başlayan başka bir ek getirildiğinde yine “ünsüz yumuşaması” meydana gelir.
gel – ecek – iz → geleceğiz
SERT YUMUŞAK
k › ğ
ünsüz yumuşaması
NOT: Sert ünsüzle biten bazı sözcüklerde “ünsüz yumuşaması” görülmez.
hukuk – un → hukukun
saç – ım → saçım
devlet – in → devletin
çöp – ü → çöpü
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder