13 Aralık 2011 Salı

5. Sınıf Türkçe Dersi - Güneş Işınları


     
Güneş Işınları
     Güneş ışınları, Dünya üzerindeki diğer yerlere göre ekvator çevresine daha dik ulaşır. Bu da Ekvator çevresinin daha sıcak bir iklime sahip olmasını sağlar.
     Kutuplar, Güneş ışınlarını büyük oranda yansıtan, kar ve buzla kaplı geniş alanlardır.  Ayrıca, ışınlar bu bölgelere çok eğik olarak düşer. Bu yüzden kutuplar her zaman soğuktur.
     Kentlerde ise binalar ve kentin kirli havası Güneş’ten aldıkları ısıyı bitkilere göre daha uzun süre ısıtabilir. Gece olunca binalar, yollar, kaldırımlar gündüz emdikleri Güneş ısısını atmosfere yayar. Bu yüzden kentlerdeki hava sıcaklığı, kırlara ve ağaçlarla kaplı alanlara göre daha yüksektir. Bunun yanı sıra, evlerdeki ve iş yerlerindeki ısıtma sistemlerinden, motorlu araçlardan yayılan ısı da kentlerdeki hava sıcaklığının yükselmesine neden olur.
     Büyük bloklar hâlindeki binalar, rüzgârları yavaşlatarak şiddetini azaltır. Bu yüzden kentlerdeki hava sıcaklığı, kent dışına göre yaklaşık beş dereceden daha yüksek olabilir. Kentlerdeki daha sıcak hava kütlesi, yerden 120 metre yükseğe kadar hissedilebilir.                               Murat DİRİCAN - Bilim Çocuk



* İlk 5 soruyu metne göre cevaplayınız.

1. Neden Ekvator çevresi daha sıcak bir iklime sahiptir?
………………………………………………

2. Işınlar kutuplara nasıl düşer?
………………………………………………

3. Binalar, yollar, kaldırımlar ne zaman gündüz emdikleri Güneş ısısını atmosfere yayar?
………………………………………………………

4. Rüzgârları yavaşlatarak şiddetini azaltan nedir?
……………………………………………………

5. Kutuplar niçin her zaman soğuktur?
………………………………………………………

6. “susuz - çocuk - yetişen - büyüyen - ağaca - benzer - kitapsız” sözcüklerini kullanarak anlamlı ve kurallı cümle oluşturunuz.
…………………………………………………

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili kelime gurubu “ Niçin? ” sorusunun cevabı değildir?
a- ) Siz de benim gibi her sabah süt için.
b- ) Karnım aç olduğu için yemek yedim.
c- ) Yaramazlık yaptığı için annesi kızdı.
d- ) Annem gelmediği için onu merak ettim.

8. Aşağıdaki cümlelerden hangisi “Halil genellikle sabah sekizde kalkar. ” cümlesiyle aynı ya da yakın anlamda değildir?
a- ) Halil çoğunlukla sabah sekizde kalkar.
b- ) Halil genel olarak sabah sekizde kalkar.
c- ) Halil her zaman sabah sekizde kalkar.
d- ) Halil arada sırada sabah sekizde kalkar.


9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili ifade yanlış kullanılmıştır?
a- ) Buraya oturabilirsin veya sessiz olacaksın.
b- ) Yarın ya da öbür gün geleceğini biliyorum.
c- ) Size geldim fakat evde yoktunuz.
d- ) Sana yardım ederim ama on dakika sonra.

10.İçin” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde sebep-sonuç ilişkisi kurmamıştır?
a- ) Sema için güzel bir pasta yaptılar.
b- ) Okuyamadığı için çok üzülüyor.
c- ) Yalan söylediği için çok pişmanmış.
d- ) Camı kırdığı için özür diledi.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde abartı vardır?
a- ) Dünya kadar kıyafetin var, hala kıyafet almak istiyorsun.
b- ) Elimdeki bardak yere düşünce kırıldı.
c- ) Camın önünde oturup dışarıyı izledim.
d- ) Küçük kardeşim henüz yürüyemiyor.

12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin başına “Bence” yazılması uygun olmaz?
a- ) yoğurt ve tereyağı sütten yapılır.
b- ) gitar çalmak daha eğlencelidir.
c- ) sokağımıza yeni bir park yapılmalıdır.
d- ) bu kazak sana hiç yakışmamış.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yanlış yazılan kelime vardır?
a- ) Konserde hepimiz çok eylendik.
b- ) Bu kolye benim için çok değerlidir.
c- ) Bazı yiyecekler buzdolabında saklanır.
d- ) Çok gürültü yapınca komşular kızdılar.

14. Aşağıdaki kelime çiftlerinden hangisi arasında farklı bir anlam ilişkisi vardır?
a- ) koşul – şart               b- ) hürriyet - özgürlük
c- ) nazik - kaba             d- )  itina – özen

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eş sesli kelime yoktur?
a- ) Sel, ürünlere zarar verdi.
b- ) Her gün iki bardak süt iç.
c- ) Kitaplarını masaya koy.
d- ) Kuşların sesini duy.

16. “Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır.” atasözünde “dil ” kelimesinin yerine aşağıdakilerden hangisi yazılabilir?
a- ) söz                       b- ) davranış
c- ) yiyecek               d- ) ağız

17. “Okuldan eve dönerken yolda arkadaşımı gördüm.” cümlesindeki adlar sırasıyla hangi durum eklerini almıştır?
a- ) ayrılma - yönelme - bulunma - belirtme
b- ) yönelme - belirtme - bulunma - ayrılma
c- ) ayrılma - bulunma - yönelme - belirtme
d- ) bulunma - yönelme - ayrılma – belirtme

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili kelime bir varlığı nitelememiştir?
a- ) Sarı papatyalar kırların en güzel süsüdür.
b- ) Renklerin içinde en çok pembeyi severim.
c- ) Anneme doğum gününde beyaz gömlek aldım.
d- ) Mavi gözleri, güneşte ışıl ışıl parlıyordu.

19. “İhtiyar adam ağır adımlarla yürüyüp yaramaz çocuğun yanına gitti.” cümlesinde hangi kelimeler özellik bildirir?
a- ) ihtiyar, ağır, yaramaz
b- ) adam, çocuğun
c- ) yürüyüp, gitti
d- ) adımlarla, yanına, ağır

20.Şu ” kelimesi aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı görevde kullanılmıştır?
a- ) Şu evi üç yıl önce satın almışlar.
b- ) Şu, benim doğduğum evmiş.
c- ) Şu kalem daha iyi yazıyor.
d- ) Şu dağı aşınca köye varacağız.

“Her yerde yeşil vardır. Fakat bütün bir Bursa edebiyatını, sonra Yeşil Cami’nin adını ve canım çinilerini doldurduğu için mi nedir, Bursa’da yeşil, insana her yerdeki yeşilden daha yeşil geliyor! Üç defa yeşil!”
21. Yukarıdaki paragrafta, Bursa ile ilgili hangi özellik vurgulanıyor?
a- ) Yeşilin apayrı bir güzelliği olduğu.       
b- ) Yeşil ve güzel bir kent olduğu.
c- ) Halkının yeşili çok sevdiği.                   
d- ) Eserlerin yeşil çinilerle süslendiği.

Ben öğretmenim. ”Öğretmenim!” diyen her sesle coşarım. Ben öğretmenim! Her el öpenim olanda bir ölür, bin yaşarım. Ben öğretmenim; her düşünen kafada biraz vefa ararım. Selam vermeyen Fatma’yla emeğime yanarım. Öyle geniştir ki iyimserlik ölçüm, vefasızlığın adını, zamansızlık koyarım. Başarı merdivenine çocukla tırmanırım. Mutsuz olan Ayşe’de mutsuzluğu yaşarım. Kaderim bu benim, sevgiyi paylaşırım.”
22. Paragrafta öğretmenle ilgili olarak hangisinden söz edilmemiştir?
a- ) Öğrencilerle bütünleştiğinden.
b- ) Öğrencilerin mutluluğunu paylaştığından
c- ) Emeğinin sonucunun görmek istediğinden.
d- ) Sevgiye layık bir insan olduğundan.

Vardığım evde emekleme çağında bir bebek vardı. Yerinde duramıyor, köşe bucak odayı karıştırıyordu. Annesi, afacan bebeğe bağırıyor; arada bir kolundan tutup sarsıyordu. Ben pencere önündeki divana oturdum. Çocuk beni iyice süzdükten sonra yaklaştı ve kucağıma geldi. Bir süre beni inceledi ve iki eliyle gözlerime saldırdı. Ellerini tuttum. “Amcanın gözlerini çıkaracaksın.” dedi babası. Sonra pencereye yüzünü dayadı. Karşı dağları, dağlar üzerinde kıpırdaşan bulutları gösterdi.
23. Parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmiyor?
a- ) Annenin ne iş yaptığından 
b- ) Yazarın nereye oturduğundan
c- ) Bebeğe kimin bağırdığından 
d- ) Çocuğun neleri gösterdiğinden


Koca Ali, akşam namazından sonra mandıraya giden yolun geçtiği tahta köprüde durdu. Kenara dayandı, daldı gitti. Geniş derenin dibine akseden yıldızlar parlıyordu. Saatlerce kımıldamadı.
24. Paragrafa göre, Koca Ali için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
a- ) Sevinçlidir                  b- ) Öfkelidir
c- ) Telaşlıdır                   d- ) Düşüncelidir


25. “Her zaman, güldeki dikeni değil; dikendeki gülü görmeye çalışırdı.”  sözüyle, tanıtılan kişiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi vurgulanmak istenmiştir?
indir
a- ) Umutlu
b- ) Kararlı
c- ) İyimser
c- ) Çalışkan

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder